De Holle Boom

08 juni 2016

Ik stond met een vriendin voor een prachtige, oude boom. Ik kende de boom, hij staat in Franckendael, mijn favoriete park in Amsterdam. Ik gaf mijn vriendin een rondleiding door het park en vertelde haar over wat ik er allemaal had meegemaakt. En liet haar de boom zien. Hij staat op een afgezonderd plekje, met een heg eromheen. Je moet een hekje door om bij hem te komen. Wild orchard, staat er op het hekje, hier mag niet gemaaid worden. Een stukje ongerepte natuur, waar vind je dat nog in de stad? Iedere keer als ik bij de boom op bezoek ga, voel ik een diep ontzag. Ook nu waren we beiden onder de indrukking en voelden we ontroering. “Hij is hol,” zei mijn vriendin. Aan de zijkant zat inderdaad een ingang in de stam. “Dan woont vrouw Holle er,” zei ik. “De Germaanse godin van vruchtbaarheid, leven en dood.” Stil keken we naar vrouw Holle en haar boom.

De volgende dag vertelde ik dit verhaal aan Els de Does, bij haar ging ik tekenen. Een jaar geleden hadden we deze afspraak al gepland en eindelijk ging ik dan, naar haar tuinhuisje, te midden van een groen paradijsje vlakbij de snelweg. “Ik hoor je in je verhaal een paar keer ‘boom’ zeggen,” merkte Els op nadat ik had verteld hoe goed de kastanjebomen in het park stonden te groeien en bloeien.”Misschien is het een idee om een boom te tekenen. Voel maar even of dat past.” Maar ik hoefde niet te voelen, het idee resoneerde direct. De holle boom wilde ik gaan tekenen, met houtskool. Op een lekker groot stuk papier.

De holle boom

Ogen, daar heb ik me de afgelopen acht jaar intensief mee bezig gehouden. Er is veel energie gegaan naar het eerste deel van mijn naam. Hogenboom. Het werd nu wel eens tijd om aandacht aan het tweede deel ervan te gaan besteden. Ik had er zin in. We zetten de schildersezel in de tuin, de parasol eroverheen, want het miezerde een beetje. Met mijn blote voeten in het gras ging ik aan de slag. Ideeën die dwarrelen in je hoofd vorm geven op papier, zo makkelijk is dat nog niet.

Licht en schaduwpartijen

Maar Els leerde me hoe ik dat kon doen. Ze gaf me de tip om door mijn oogharen heen te kijken, om het licht en de schaduwpartijen beter te zien. Het voelde eerst helemaal niet zo prettig om op deze manier te kijken en ik ging er wazig van zien. Dat was juist de bedoeling, legde Els me uit. Want door op die manier te kijken haal je de details weg, zodat je gemakkelijker eerst de grote contouren op papier kunt gaan zetten. Zien waar het donker is en waar licht, zonder in te gaan op het licht in het donker en het donker in het licht. De details komen later pas.

Spelen met licht en duisternis

Spelen met licht en duisternis, spelen met de ogen, spelen met het beeld en dan je handen te laten bewegen om de vormen op papier te krijgen. Hè, wat was het toch heerlijk om op die manier weer eens bezig te zijn. Tekenen en schilderen vind ik fijn om te doen, maar ik ben niet iemand die thuis vanuit zichzelf gaat beginnen. De begeleiding van Els hierbij vond ik geweldig. Ze hielp me echt verder, door de tips en adviezen die ze gaf. Zo raadde ze me aan het werk af en toe van een afstandje te bekijken. Het zag er inderdaad meteen anders uit.

De afgebroken tak

De boom had mij de dag ervoor laten ervaren hoe veel ik van de natuur houd, maar me er tegelijkertijd ook door verraden voel. Een grote tak lag naast hem op de grond, afgebroken. De laatste keer dat ik bij de boom was, toch wel een jaar geleden, zat deze er nog aan. Ik dacht meteen aan het ongeluk van mijn zoon, afgelopen zomer. Hoe een zware tak plotseling was afgebroken, bovenop hem terecht was gekomen en zijn beide benen had gebroken. Ik heb daarna een tijd lang groot wantrouwen gevoeld naar bomen toe, terwijl ik zo graag in de natuur en bij bomen ben. Een heel verwarrende ervaring.

Verraden door pluizen en pollen

Diezelfde dag kwam dat gevoel van verraden te worden door de natuur ook nog op een andere manier naar boven. De lucht zat vol pluizen en pollen en ik kreeg enorme last van hooikoorts. Vanaf dat ik een jaar of tien was, heeft dat me parten gespeeld. Op het moment dat de natuur op zijn mooist was, fris groen en vol met prachtige bloemen, liep ik altijd te niezen, jeukten mijn ogen en voelde ik me beroerd. Dat het nu naar boven kwam, verbaasde me. Ik dacht dat ik de hooikoorts achter me had gelaten. Toen ik mijn bril af ging zetten, werd de allergie meteen minder. En toen ik overstapte van het eten van brood en pasta op eieren, beestenbottenbouillon en verzadigde vetten, verdween de hooikoorts helemaal als sneeuw voor de zon. Maar nu was hij dus plotseling weer terug, het voelde als verraad. Op zo’n mooie dag liep ik weer te niezen en te proesten en jeukten mijn ogen. Er kwamen herinneringen van ver, ver terug naar boven. Zaken die nog verwerkt moeten worden.

Werk in uitvoering

Het was fijn om de ervaringen van die dag op papier vorm te geven. Els bood daarbij goede begeleiding. Ze liet me mijn gang gaan, maar kwam ook naar me toe als ze zag dat een tip van haar kant behulpzaam zou kunnen zijn en me verder kon brengen. Ze tastte voorzichtig af wat ik er zelf van vond en liet me zien hoe mooi de boom op papier aan het ontstaan was. En wat er nog kon gebeuren als ik voor dit, of voor dat pad koos. Voor ik het wist was de tijd alweer voorbij. Mijn tekening was nog niet af, maar afspraken van beide kanten riepen ons naar de realiteit van alledag. Mijn tekening heb ik nog even achtergelaten. Die valt onder de noemer ‘werk in uitvoering’, net als het hele leven.

Hoe krijgen jouw ogen die niet meer zien zoals vroeger weer hun eigen zicht terug?

Download mijn gratis e-book 7 tips om goed te gaan zien en leer ik je de stappen die je direct kunt gaan zetten. Om op een natuurlijke wijze goed te gaan zien met je eigen ogen.

Klik hier om het e-book te downloaden