Voeding ondergeschoven kindje in de gezondheidszorg voor de ogen

16 januari 2015

Voeding is een ondergeschoven kindje in de gezondheidszorg voor de ogen. Ik krijg veel reacties van mensen die al langere tijd bij de oogarts lopen. Soms hebben zij het advies gekregen om extra voedingssupplementen te nemen, maar meestal wordt hen niets verteld over voeding. Ogen die ziek zijn, komen voedingsstoffen tekort. Best logisch en uit verschillende onderzoeken is het positieve effect van voeding op de ogen gebleken. Een studie die een aantal jaren geleden gepubliceerd werd in het “Journal of Nutrition”, testte het effect van het eten van eieren op de ogen (2006 American Society for Nutrition, gepubliceerd in “Journal of Nutrition”). Hierbij werden twee groepen ouderen getest, waarbij de ene groep wel en de andere geen eieren te eten kreeg. De ei-eters vertoonden al snel een hoog gehalte aan luteïne en zeaxanthine in het bloed. Opmerkelijk was dat het eten van eieren veel meer effect had dan het nemen van voedingssupplementen en het eten van groene groenten, waarin ook veel pigmentstoffen zitten.

Psychotisch door pindakaas

Misschien zijn er oogartsen die hun patiënten adviseren extra eieren te eten, ik hoop het wel, maar ik heb het nog nooit van iemand terug gehoord. Zelf heb ik dertien jaar in de psychiatrie gewerkt als verpleegkundige. Tijdens mijn opleiding hebben we het een keer over voeding gehad. Het bleek namelijk dat sommige mensen zo sterk op bepaalde voedingsstoffen reageerden dat ze er psychotisch van werden. Een stofje in de pindakaas was zo’n boosdoener. Ik leerde in die les dat er mensen naar huis gestuurd konden worden, omdat hun psychose stopte zodra ze geen pindakaas meer aten.

Oxazepam met koffie

Op alle afdelingen waar ik heb gewerkt, stonden de potten pindakaas bij het ontbijt en lunch gewoon op tafel. Bij zo’n belangrijke ontdekking zou je toch denken dat er geen pot pindakaas meer te vinden zou zijn op psychiatrische afdelingen. Ook konden mensen de hele dag door en ’s avonds ook koffie drinken, terwijl ze ondertussen oxazepam slikten om rustig te blijven. Dat veel cafeïne onrustig maakt, is toch een algemeen bekend feit. Door geen koffie meer te drinken, maar kalmerende kruidenthee zou het zo maar kunnen zijn dat al die rustgevende medicatie met al zijn nare bijwerkingen niet meer nodig is.

Voeding wordt bij intake achterwege gelaten

Een cursiste die bij de GGZ-groepstherapie volgde, vertelde dat het haar opviel dat er niet of nauwelijks gekeken werd naar de voeding. “Bij de GGZ volgt dan een intake-gesprek met allerlei vragen en als je aan een X aantal punten voldoet, heb je officieel een DSM IV benoembare stoornis,” vertelde zij. DSM IV is een boekje waarin allerlei psychische problemen worden beschreven. Voldoe je aan een aantal criteria, dan krijg je de bij het boekje behorende diagnose, zoals schizofrenie, borderline persoonlijkheidsstoornis, manisch-depressief. Volgens de cursiste wordt er puur gekeken naar je gedrag. En het soort voeding wordt volledig achterwege gelaten bij die intake. Hieronder volgt haar verhaal over haar ervaringen tijdens de groepstherapie.

Het verhaal van een cursiste

“Ikzelf heb ooit groepstherapie gedaan, afgewisseld met individuele gesprekken. We kregen ook een map met allerlei vaardigheden. Er was ook een bladzijde met daarop vragen over hoe je je dag indeelde, of er regelmaat in zat, of je regelmatig at etc. Als je dan drie keer op een dag at, kon je dat afstrepen en had je dat goed gedaan. Ik zei eens tegen een therapeut dat ik moeite had met gezonde voeding kiezen, waarop ze zei “Waarom eet je niet gewoon ’s morgens 2 boterhammen en ’s middags 3?” En tussendoor fruit? Maar in brood zitten gluten en veel koolhydraten. En dat is niet zo heel bevorderlijk voor je gemoedstoestand. Dus dan kunnen ze weer extra therapielessen geven, als de mensen zo blijven eten, haha.

Druk gedrag en warrigheid in je hoofd door gluten

In de pauze moesten we met z’n allen eten in een grote eetzaal beneden. En dan kwam standaard de zak met brood op tafel. Soms was er ook wel eens iets anders, als een salade (dat is dan al iets beter), maar veelal werd er toch brood gegeten, ook wel als tosti. En de gluten zijn nu juist een van de boosdoeners voor druk gedrag en warrigheid in je hoofd. Achteraf gezien heel apart dat ze dat daar niet weten.

Beter na beweging

We gingen ook wel eens tafeltennissen tijdens de bewegingstherapie. Ik kan me herinneren dat ik dan alles los kon laten. We moesten dan steeds naar de andere kant van de tafel rennen, om zo het spel gaande te houden. Ik voelde me daarna altijd wel veel beter. De bal volgen, behendig proberen te zijn en nergens aan denken. De ogen volgen dan de bal, en beweging is goed voor je ogen.

Dansen op gevoel

Ook het dansen tijdens de bewegingstherapie op muziek, gewoon van uit je gevoel, alle angsten loslatend, vond ik altijd erg fijn, en ook daarna voelde ik mij altijd erg bevrijd en ontspannen. Bewegen met je lichaam is ook heel goed voor de ogen. Er worden toch wel veel en gemakkelijk medicijnen voorgeschreven, ook aan jonge mensen. Hetzij door de huisarts, hetzij door de psychiater van het GGZ. En vaak is een van de belangrijkste bijwerkingen van die medicijnen dat je waziger gaat zien! Ook worden je ware gevoelens onderdrukt, in plaats van dat je de dingen bij de bron aanpakt.”

Geen ei, wel margarine

Toen ik nog in de psychiatrie werkte, ongeveer acht jaar geleden, werd er totaal geen aandacht besteed aan voeding. Als iemand werd opgenomen kreeg hij standaard medicijnen voorgeschreven en werd er een behandelplan beschreven. Het brood was van dat zachte supermarkt brood, alleen maar te eten als je er een tosti met veel kaas van maakte. Het warme eten kwam uit een gaarkeuken; als ik zelf avonddienst had, nam ik altijd mijn eigen eten mee, omdat ik de maaltijden op zijn zachtst gezegd, niet lekker vond. Ik hoorde van iemand die laatst op een revalidatie centrum was opgenomen dat ze 1 keer per week een ei bij het eten kregen. Wel kon hij iedere dag volop kiezen uit brood met margarine, muesli en cruesli.

Voeding is een ondergeschoven kindje

Voeding is een ondergeschoven kindje in de gezondheidszorg. En dat is jammer. Als ik psychotisch zou zijn, wil ik toch graag weten dat er een kans is dat de psychose verdwijnt als ik geen pindakaas meer eet. Of gluten, want dat kan ook een boosdoener van de psychose zijn. In het boek ‘Glutengevaar’ schrijft de Amerikaanse neuroloog David Perlmutter over een vrouw die al 40 jaar last had van psychoses. Na het stoppen met gluten was zij binnen een maand psychosevrij.

Wil je weten wat wel gezonde voeding is voor de ogen?

Download mijn gratis e-book 7 tips om goed te gaan zien en leer ik je de stappen die je direct kunt gaan zetten. Om op een natuurlijke wijze goed te gaan zien met je eigen ogen.

Klik hier om het e-book te downloaden

Hoe zijn jouw ervaringen met de voorlichting over voeding binnen de gezondheidszorg? Ik zou het leuk vinden als je hieronder een reactie achterlaat.