Oogheelkundige waarschuwt: "Nu een min-bril? Dan kun je straks blind worden."

Het is nog vroeg in de ochtend. Ik betrap mijn puberdochter erop dat ze, tegen de afspraak in, met haar smartphone bezig is. “Even een paar berichtjes checken”, zegt ze. “Dat is niet goed voor je ogen”, waarschuw ik. “Het was gisteren uitgebreid in het nieuws, de oogartsen zeggen het nu ook.” “Oké …” krijg ik als antwoord. “Dat weet ik toch allang.” Want ja, ik roep dat natuurlijk al jaren, maar hoop nu dat zo’n bericht van de oogarts meer indruk op haar maakt.

“We kijken niet meer over de savanne, maar vooral op beeldschermpjes. En uiteindelijk kan je daar blind van worden,” waarschuwt een hoogleraar oogheelkunde in het NRC van woensdag 13 december. Caroline Klaver, hoogleraar oogheelkunde aan het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam, adviseert kinderen minder op het scherm te kijken en meer buiten te spelen. 

Eindelijk ondersteuning vanuit de medische hoek?

Ik schrijf al jaren over dit onderwerp en noem het in mijn workshops en programma’s. Ik ben heel blij dat ik nu ook ondersteund wordt vanuit de oogheelkundige hoek. Kinderen zijn volgens de hoogleraar nog wel te helpen omdat hun ogen flexibel zijn, maar voor volwassenen is er niets meer aan te doen. “Nederland ziet al decennia groei van het aantal mensen met myopie, zoals bijziendheid officieel heet. Een deel van hen krijgt echt slechte ogen (min 6 of erger); van deze hoogbijzienden wordt een op de drie vóór het pensioen slechtziend aan beide ogen,” aldus het NRC. En slechtziend, dat is blind.

Buiten spelen

Gisteren op het nieuws zagen we een meisje van 13 jaar oud met een sterkte -4. Ze droeg lenzen. Daarnaast moest ze haar ogen dagelijks druppelen. En dit allemaal omdat ze zoveel op haar iPad bezig is. Ik merk zelf ook dat het veel op schermen kijken nadelig is voor mijn ogen. Als ik veel computerwerk doe, ga ik wazig zien. Dat wazige zicht herstelt zich wel, maar dat komt omdat ik weet wat ik kan doen om mijn ogen en zicht weer in balans te krijgen. “Twee uur per dag buitenspelen”, adviseert de oogheelkundige aan kinderen en dat werkt inderdaad goed. Maar ook het volwassen oog heeft hier baat bij. En in plaats van buitenspelen is een lekker stuk wandelen net zo goed.

Niet op alle vragen geeft de oogheelkundige antwoord

Hoewel ik blij ben dat Caroline Klaver het beeldschermwerk en de risico’s van het ontwikkelen van bijziendheid onder de aandacht brengt, mis ik ook belangrijke informatie in haar verhaal. Er blijven veel vragen over, zoals:

• Is beeldschermwerk de enige veroorzaker van de epidemische toename van bijziendheid? “Tussen 1950 en 1970 nam bijziendheid … pffff… echt ZO toe”, aldus de oogarts. Maar toen waren er toch nog geen beeldschermen zoals we ze nu kennen?
• Hoe zit het met de leesbril, wordt een plus-afwijking ook veroorzaakt door beeldschermwerk?
• Steven je als ernstig bijziende echt regelrecht af op blindheid?
• Is er niets dat je hier zelf aan kunt doen?

Wordt bijziendheid werkelijk veroorzaakt door dichtbij-werk?

Het grootste vraagteken bij het verhaal van Klaver zet ik bij de stelling dat de toename van bijziendheid wordt veroorzaakt door het vele “dichtbij-werk” dat we tegenwoordig doen. Dit is een theorie die al langer bestaat, maar toch blijkt uit onderzoek dat er andere factoren in het spel zijn. Vijftien jaar geleden bestudeerde de universiteit van Colorado 229 stammen van jagers-verzamelaars. De onderzoekers kwamen erachter dat binnen al deze primitieve volkeren het percentage bijziendheid zeer laag was, ook bij de mensen die onderwijs kregen en dus dichtbij-werk deden. Het bleek pas mis te gaan met de ogen als deze mensen van hun eeuwenoude voedingsgewoontes overstapten naar een westers menu: binnen één generatie werd 50% of meer ernstig bijziend (Cordain L, e.a. An evolutionary analysis of the aetiology and pathogenesis of juvenile-onset myopia, 2002). Conclusies: voeding speelt een belangrijke rol bij het ontwikkelen van bijziendheid, en erfelijkheid, geenszins (gezien de ontwikkeling naar bijziendheid binnen één enkele generatie). Er is dus nog een heleboel te doen in onderzoeksland, als het om de gezondheid van de ogen gaat.

De behandeling van de oogarts

In het artikel in NRC legt hoogleraar Klaver uit hoe men kinderen behandelt voor hun bijziendheid. “We geven kinderen ook atropine, dat druppel je iedere dag in het oog. Dit verhoogt het dopamineniveau op het netvlies waardoor het oog stopt met groeien. Atropine geeft wel bijwerkingen: de pupil wordt groot en staat wijd open, vooral bij kinderen met blauwe en dus lichtdoorlatende ogen. En je kunt niet meer goed dichtbij kijken. Dus krijgen kinderen bij atropine ook een multifocale bril of multifocale lenzen met meekleurende glazen zodat ze minder last hebben van het licht.”

Ligt de oplossing in medicijnen en brillen?

Druppelen met atropine … het geven van een multifocale bril om de bijwerkingen op te heffen … Als ik Wikipedia ernaar vraag lees ik: “Atropine blokkeert de werking van de stof acetylcholine (een neurotransmitter) in het hele lichaam. Daardoor nemen de speeksel- en zweetproductie af en wordt de beweeglijkheid van het maag-darmkanaal minder. De pupillen verwijden zich waardoor men geen diepte meer kan zien. Verder nemen bloeddruk en hartslag toe.” Ik vind deze manier van behandelen een typisch voorbeeld van hoe met hardheid gezocht wordt naar een oplossing, zonder dat men naar de oorzaak kijkt.

Behandel de ogen met zachtheid

In mijn vorige blog pleitte ik al voor zachtheid in de behandeling van de ogen. Ogen zijn zeer fijn afgestemde, delicate organen. We maken het probleem alleen maar groter doordat we er brillen en lenzen voor zetten en door druppels met ernstige bijwerkingen te geven. Dat het de hoogleraar niet lukt om volwassenen met oogklachten nog te helpen, klinkt voor mij dan ook logisch. Vergelijk het oog met een bloem. Als je die met hardheid behandelt kneus je de blaadjes, ze worden slap, gaan apot. Zo is het ook met het oog. De vitaliteit, de gezondheid verdwijnt en genezing is steeds verder weg.

Wil je op blindheid afstevenen?

Wil je op blindheid afstevenen, zoals de waarschuwing nu dus officieel via de media klinkt? Of ben je nieuwsgierig naar hoe ik met de ogen werk en wil je leren hoe je je ogen weer gezond kunt krijgen? Ik hoor mensen vaak zeggen dat het ze een gedoe lijkt, mijn methode. Iemand zei laatst: “Je moet beginnen bij de kinderen, voor mij met -8 is dit alleen nog maar gedoe.” Eerlijk gezegd word ik wel verdrietig van zo’n opmerking. Want iemand zegt eigenlijk: “Voor mij valt er niets meer te redden.” En bovendien, wat versta je onder “gedoe”? Wat voor gedoe haal je je uiteindelijk op de hals als je géén maatregelen neemt? De oogheelkundige zal je niet kunnen helpen, dat heeft ze in het artikel duidelijk verwoord.

Er is zoveel positiefs dat je zelf kunt doen!

En er is zoveel positiefs dat je voor je ogen kunt doen! Ik houd me al jarenlang bezig met de zoektocht naar ‘vol zicht’ en ik kan je leren hoe je jezelf kunt helpen. Er zijn een paar stappen nodig die jouw ogen weer op de weg naar herstel brengen. En echt hoor, het is helemaal geen gedoe. Je zult merken dat het alleen maar fijn is als je deze stappen gaat zetten.

Hoe krijgen jouw ogen die niet meer zien zoals vroeger weer hun eigen zicht terug?

Download mijn gratis e-book 7 tips om goed te gaan zien en leer ik je de stappen die je direct kunt gaan zetten. Om op een natuurlijke wijze goed te gaan zien met je eigen ogen.

Klik hier om het e-book te downloaden