Bij strabisme of scheelzien lijkt het dat de ogen allebei een andere kant op kijken. Het is een veelvoorkomende afwijking die op twee manieren erg vervelend is. Doordat de ogen niet hetzelfde gericht zijn, ontvangen de hersenen strijdige beelden en ontstaat er een dubbel beeld. Je kunt je wel voorstellen wat dit voor gevolgen heeft; de vermoeidheid en hoofdpijn die hierdoor ontstaat, is nog maar het topje van de ijsberg! Maar ook op psychisch vlak kan strabisme grote gevolgen hebben. Zelf heb ik gezien hoe het is om dagelijks gepest te worden op school, en dat pesten waarbij het zelfvertrouwen van het kind continue klappen krijgt, heeft verstrekkende en levenslange gevolgen.
Strabisme kan slechtziendheid veroorzaken
Behalve de bovengenoemde nadelige gevolgen, kan strabisme bovendien ook slechtziendheid veroorzaken. Jonge kinderen, onder de acht jaar, hebben namelijk het vermogen om het beeld van het scheelstaande oog (dat het dubbele beeld veroorzaakt) te onderdrukken. Op die manier ontstaat er dus geen dubbel beeld. Je zou misschien denken dat dat juist goed is, maar doordat constant het beeld van hetzelfde oog wordt onderdrukt, verdwijnt uiteindelijk de prikkel om de gezichtsscherpte voor dat oog te ontwikkelen. Dat heeft tot gevolg dat het betreffende oog steeds minder ziet en een ‘lui’ wordt; en zo ontstaat het zogenaamde ‘luie oog’.
Oorzaken en symptomen Strabisme
Strabisme kan veroorzaakt worden door verschillende oogafwijkingen, zoals myopie (bijziendheid) en hypermetrie (verziendheid), maar men vermoed ook dat er een erfelijke factor meespeelt, aangezien in sommige families scheelzien veel meer voorkomt dan in andere. Bij kinderen is het niet altijd makkelijk om vast te stellen of er sprake is van strabisme of niet. Zo lijkt het dat baby’s vaak scheel kijken, maar dit komt doordat de oogspieren nog niet zo goed ontwikkeld zijn en vaak komt het door hun brede neusrug. Het verdwijnt vanzelf als ze ouder worden en het heeft niets met strabisme van doen. Bij lichte gevallen van strabisme bij jonge kinderen is het ook niet altijd makkelijk om strabisme te herkennen. Aan de ogen van het kind is het in ieder geval niet goed te zien en de symptomen treden alleen op het als het kind moe is. Let op de volgende symptomen bij je kind:
- Kijk of de ogen niet hetzelfde gericht zijn (dit is dus niet altijd goed te zien)
- Bedekt je kind soms het ene oog met de hand om iets goed te kunnen zien?
- Houdt je kind vaak het hoofd schuin bij het kijken?
- Is er sprake van hoofdpijn, duizeligheid?
Als je het vermoeden hebt dat je kind scheel kijkt of niet goed ziet, is het aan te raden een bezoekje aan de huisarts te brengen zodat je kind doorverwezen kan worden naar de oogarts. Het is zaak om eerst vast te stellen of en wat er mis is met de ogen van je kind. De oogarts kan de ogen controleren door middel van een oogspiegeling. Hij/zij bekijkt met een penlight de symmetrie van de reflexbeeldjes van de cornea (het hoornvlies). Verder kan men met een prisma al vanaf de leeftijd van enkele maanden een onderzoek doen om te ontdekken of een van de ogen door het andere wordt onderdrukt.
Behandeling van strabisme
Bij de oogarts zal, afhankelijk van de oorzaak en mate van strabisme, de behandeling bestaan uit het voorschrijven van een bril, oefeningen en/of een operatie. De bril en operatie hebben vaak geen blijvend effect.
Zelfheling met dr. Bates methode
Je kunt ook zelf aan de slag gaan met je kind door te werken met de dr. Bates methode. Deze oogarts ontdekte begin vorige eeuw al dat de meeste oogproblemen te maken hebben met een verkeerd gebruik van de oogspieren, waardoor er teveel spanning in de oogspieren ontstaat. Dr. Bates heeft zichzelf en talloze patienten genezen door het aanleren van betere en ontspannen kijkgewoonten, het doen van ontspanningsoefingen en oogoefeningen.
Het ‘dwalende’ oog heeft verbetering nodig. Dit kan bereikt worden door het doen van de oefeningen van dr. Bates; wiegen, centrale fixatie, afzonderlijk dichtbij en veraf kijken, het herinneren en visualiseren van objecten, palmeren en nog veel meer. Belangrijk bij het doen van deze oefeningen is dat het op een ontspannen manier gebeurt, omdat je de extra spanning die in de oogspieren is ontstaan, moet zien kwijt te raken.
Strabisme genezen
Door met geduld en ontspannen houding aan het slechte oog te werken, kan strabisme genezen worden. Een goede oefening van dr. Bates om de ogen te ontspannen is ‘palmeren’. Hierbij dekt het kind de ogen af met de handpalmen, waardoor de ogen in een compleet duistere en warme ruimte zijn en er lichte druk op de omringende oogkas wordt uitgeoefend. Het is een eenvoudige oefening die het kind makkelijk kan doen en die direct verlichting geeft. Heen en weer bewegen met een kind werkt ook heel goed, wieg een baby, zet een peuter op je nek en schommel en beweeg heen en weer. Dans en zwaai met een groter kind.
Ooglapje
Soms kan een ooglapje op het goede oog, het luie oog weer prikkelen om aan het werk te gaan. Maar dek dan liever niet het hele oog af, want dan krijgt het afgedekte oog geen licht meer binnen en licht is een belangrijke energie bron voor het oog en het hele lichaam. Je kunt bij de apotheek een ooglapje kopen en dan de helft van het lapje (die aan de buitenkant van het oog valt) eraf knippen. In dit geval dek je wel de fovea van het oog af, maar niet het blikveld. Dit is ook veel prettiger kijken voor het kind. Als je het hele oog afdekt, dan haal je ook dit hele beeld bij het kind weg. Bedenk wel dat het luie oog niet goed ziet door spanning. Een ooglapje kan juist weer veel spanning veroorzaken. Een mevrouw van zeventig vertelde mij eens dat ze nu nog een jeugdtrauma heeft van haar oogpleister die ze als kind droeg. En ik kan het me voorstellen.
Bied je kind de kans om zichzelf te genezen door met hem/haar de oefeningen van dr. Bates te doen. Zo herwint je kind het gezichtsvermogen en kan het een gezonde en heldere toekomst tegemoet zien.
Zeven tips om goed te gaan zien
Download mijn gratis e-book 7 tips om goed te gaan zien en leer ik je de stappen die je direct kunt gaan zetten samen met jouw kind. Om op een natuurlijke wijze goed te gaan zien met je eigen ogen.