De werking van oogspieren
De werking van de oogspieren is cruciaal voor goed zicht, want bijziendheid, verziendheid en andere oogklachten ontstaan door te hoge spanning in de oogspieren. Deze conclusie trok de Amerikaanse oogarts dr. Bates na het grondig bestuderen van allerlei oogproblemen. Chronische overspanning van de oogspieren leidt namelijk tot vervorming van de oogbol, de spanning zorgt ervoor dat deze wordt samengedrukt. Als de oogbol niet meer een perfecte ronde vorm heeft, wordt de afstand tussen het hoornvlies en het netvlies korter of juist langer. Dit is een directe oorzaak van bij- of verziendheid. Hoe is de werking van de oogspieren precies?
De werking van de oogspieren
Het menselijke oog heeft zowel inwendige als uitwendige spieren. Aan de buitenkant van de oogbol zijn zes spieren gehecht en er zijn ook verschillende inwendige spieren. De uitwendige spieren hebben als functie de oogbol in alle richtingen te bewegen, de inwendige zorgen ervoor dat het oog kan accommoderen.
Hier zie je een schematische weergave van de uitwendige spieren, waarvan de nummers corresponderen met het volgende lijstje.
1. Onderste schuine oogspier ofwel musculus obliquus inferior
2. Onderste rechte oogspier ofwel musculus rectus inferior
3. Binnenste rechte oogspier ofwel musculus rectus medialis
4. Buitenste rechte oogspier ofwel musculus rectus lateralis
5. Bovenste schuine oogspier ofwel musculus obliquus superior
6. Bovenste rechte oogpier ofwel de musculus rectus superieur
De spieren zitten aan één kant vast aan de buitenkant van de oogbol en aan het andere uiteinde in een ring achterin de oogkas, de annulus tenduleus. Dankzij deze spieren kun je je ogen alle kanten opdraaien.
De bewegingen van de ogen
Bij het bewegen van het oog komt nogal wat kijken. Het samenspel tussen spieren, zenuwen en hersenen is zeer ingewikkeld, maar in grote lijnen komt het hierop neer:
- Je ogen kunnen afzonderlijk van elkaar bewegen (monoculaire oogbeweging) maar ze kunnen ook tegelijkertijd dezelfde beweging maken (binoculaire geconjugeerde beweging) of tegelijkertijd een tegenovergestelde (gedisjugeerde) beweging maken. De gedisjugeerde beweging is nodig als je gaat lezen (dan bewegen beide ogen naar de de neus toe) of juist als je je blik verlegt naar iets op afstand (dan bewegen beide ogen naar buiten toe).
- Doordat beide ogen samenwerken kunnen we diepte zien en zien we niet dubbel. Als de samenwerking tussen beide ogen en de bijbehorende oogspieren niet goed is, dan heeft dat strabismus (scheelzien) tot gevolg. Als de samenwerking wel goed is maar er sprake is van overspanning van de oogspieren, dan heeft dit allerlei nare gevolgen voor de visus.
Uitwendige oogspieren
De werking van de oogspieren is behoorlijk uitgekiend. Op het moment dat je met je ogen beweegt, heeft elke afzonderlijke oogspier zijn eigen rol. De bovenste rechte oogspier kan de oogbol heffen, licht naar binnen draaien en licht naar buiten trekken. De onderste rechte oogspier kan de oogbol omlaag en een beetje naar buiten draaien, en ook licht naar binnen trekken. De binnenste rechte oogspier heeft maar één functie: het naar binnen trekken van de oogbol. De buitenste rechte oogspier doet het tegenovergestelde, hij trekt de oogbol naar buiten.
De schuine oogspieren hebben de volgende functies: de bovenste schuine oogspier draait de oogbol licht naar binnen en omlaag en trekt hem licht naar binnen. De onderste schuine oogspier draait de oogbal juist naar buiten en heft de oogbol, en trekt de oogbol licht naar buiten.
Zoals je ziet overlappen veel van de spierfuncties elkaar, zonder dat je het merkt werken de oogspieren samen en vullen elkaar aan. Belangrijk voor een goed verloop van het geheel is dat de spieren soepel en ontspannen zijn, zodat ze moeiteloos kunnen samenwerken.
En dan is er nog een belangrijke buitenste oogspier, namelijk de spier die ervoor zorgt dat je het bovenooglid kunt bewegen. Deze spier heet de musculuslevator palpebrae superioris.
Inwendige oogspieren
Ook de werking van de inwendige oogspieren is belangrijk voor goed zicht. De inwendige oogspieren zijn kringspiertjes in het binnenste van de oogbol. Op het plaatje zijn het de roze gekleurde spiertjes rond de ooglens. Ze helpen bij het scherpstellen en focussen, en bij het binnenlaten van licht.
1. Musculus sphincter pupillae heeft als functie de vernauwing van de pupil.
2. Musculus dilitator pupillae heeft als functie de verwijding van de pupil.
3. Musculus ciliaris zorgt voor ontspanning van de ooglens.
Ook deze inwendige oogspieren kunnen teveel onder spanning staan en dat heeft invloed op het scherpstellen, omdat daardoor de lens te bol blijft of juist teveel wordt afgeplat.
Overspanning van de oogspieren, zowel de inwendige als de uitwendige, heeft dus een directe invloed op het zicht. Maar aangezien dit proces van aanspannen en overspannen onbewust verloopt, hebben we dit vaak helemaal niet in de gaten. Het gros van de mensen loopt rond met een te grote spanning in de oogspieren en voor hen is het belangrijk om weer op ontspannen, natuurlijke wijze te leren kijken. Je hiervan bewust worden is een eerste stap op weg naar genezing en goed zien zonder bril.
Wat kun je doen om zonder bril of lenzen goed te zien?
Download mijn gratis e-book 7 tips om goed te gaan zien en leer ik je de stappen die je direct kunt gaan zetten. Om op een natuurlijke wijze goed te gaan zien met je eigen ogen.
Klik hier om het e-book te downloaden
Wie ben ik?
Mijn naam is Karin Hogenboom en jouw ogen zijn mijn passie. Al meer dan zeven jaar help ik mensen om goed te gaan zien met hun eigen ogen. Ik heb me gespecialiseerd in de gezondheid van de ogen en ik weet wat ze nodig hebben om hun vitaliteit terug te krijgen. Goede zorg, aandacht en tijd voor jouw ogen, dat is waar ik voor sta.
Hartelijke groeten,
Karin Hogenboom
Specialist in Gezonde Ogen